Stykkestolpe ved vegen gjennom Sunnylvsbygda etter rotedeling over dei offentlige vegane i 1886

I Statens vegvesen sitt interne magasin for Møre og Romsdal: "Veg og Virke" nr. 4/1986, skriver Bjarne Rekdal følgende i artikkelen "Stykkestolpe ved vegen gjennom Sunnylvsbygda":

"I 1868 vart det halde rotedeling over dei offentelge vegane i Sunnylvsbygda (Bjørndalens bygdevei) mælt til 17 678 alner og delt til vedlikehald i 4 roter.

Rote 1 var 4 600 alner og vart delt til vedlikehald på 9 stykkehavarar. Rote 2 var 4 478 alner og vart delt til vedlikehald på 12 stykkehavarar. Rote 3 var 4 550 alner og vart delt til vedlikehald på 12 stykkehavarar. Rote 4 var 4 050 alner og vart delt til vedlikehald på 6 stykkehavarar.

Det låg på stykkehavarane å setje opp stykkestolpar. Stykkestolpen på dette biletet vart oppsett av lensmann Amund Knudsen Hole sitt 720 alner lange vegstykke i rote nr. 3."

Om denne stykkestolen skriv Knut Frøysa i lokalavisa "Sunnylvingen":

"Det var mykje pliktarbeid på vegane før i tida, både med bygging av nye vegar og med vedlikehald og vøling. Vedlikehald av dei gamle kløv- og ridevegane fall frå første av på dei som åtte grunnen, såleis at kvar grunneigar skulle halde vedlike over sin eigen grunn.

Den seinare skipnaden med vedlikehaldet var at det vart lagt på alle gardane, tilmåta etter matrikkelskylda. Vegane vart rodelagte og stykkedelte. Kva tid dette første gong vart sett i verk er ikkje så godt å seie, men truleg var det før år 1800, då dei første vognvegane vart bygde.

I Sunnylven var det lange bygdevegnett å halde ved like. Opp gjennom Sunnylvsbygda mellom Hellesylt og Vollset var det 13,3 km. Her var det då sett opp slike rodesteinar med 4-400 meters melomrom, som synte lengda for vedlikehaldet for kvart einskild bruk.

Den avbilda steinen høyrde til lensmann og gardbrukar Amund Knutson Hole i Åsmundgarden på Frøysa. Amund var lensmann frå 1862 til 1899, og gjorde særleg mykje for å få til gode vegar.

Øvst på steinen er innhogge rodenummer 3 Frøse. Vidare er det løpenr. 35. Veglengda denne står for er 740 alner og nederst er namnet til brukaren.

No er det få av desse steinane att - vi har sett berre denne. Annleis var det for hundre år sidan. Frå den tid vert det fortalt at ein engelsk turist som vitja bygda undra seg på kva dette var for steinar. Han fekk då vite at det var Rodesteinar, men må ha mistydd kva funksjon dei hadde. For då han kom heim att, fortalde han til slekt og venner at i Noreg budde det svært mange menn som heitte Rode. Og det som var mykje underleg var at når desse døydde, vart dei gravlagde langs vegane og fekk sitt ettermæle hogge inn i stein, slik at alle som drog framom lett kunne lesa det!"

Fotografering - ukjent tidspunkt