Utsyn over dalen
«- thi oprigtig maa jeg tilstaa at jeg ikke kan erindre mig at have seet et mere interessant Syn end man erholder ved at passere denne Vei naar man faaer see over den smukke saakaldte Tykkebøigden, de deilige Fjeld med sine Afvexlinger - ».
Slik skreiv Mathias Wilhelm Eckhoff i dagboka si frå 1826, da han reiste om Voss saman med J.C. Dahl. Det same utsynet over Tjukkebygda møter oss ved Mønshaugen i dag: ei frodig dalside med gardar i to rekkjer under Storåsen.
Tidleg busetjing
Gardsnamna fortel om tidleg busetnad. Midt i bygda ligg Bø, den eldste garden, og kring Bø finn vi gardane med dei nesteldste namna, som i eldre norrønt mål hadde endinga -vin (grasmark, beite): Helleve, Melve, Endeve, Hylle, Ygre og Tøn. På dei fleste gardane er det gjort fornfunn.