Kvernhus

Kverna stod frå fyrst av på garden Mardal i Gloppen og tilhøyrde bruk nr. 8, Torjølsbruket. I 1836 (eit av årstala ein finn i bygningen), var Peder Olsen Gimmestad brukar. Truleg er det han som har bygd kverna. Initialane til dei som er etter han er i huset, men ingen før han.

Garden Mardal har kvernafallet sitt i elva Jardøla. Ho kjem frå Jardalen og renn ned aust for sjølve tunet. Kvernene stod i fossane innanfor Storegjerdet. Her stod Torjølkverna lengst nede i bøgardsmerket. Så kom innigardskverna, Kristenkverna og lengst oppe Rasskverna.

Den som sist sette desse kvernene i stand var Steffen Tueson Mardal.

Torjølskverna vart sist brukt under krigen 1940-45. Etter den tid tok Mølla på Sandane over kornmalinga. Bekkekvernene vart ståande ubrukte, og mange forfall.

Statens kornforretning, Gloppen Herad og Nordfjord folkemuseum ønska at det skulle settes opp ei gammal bekkekvern. Museet fekk kverna frå Ola Aaland på Mardal, og sette den opp ved doktorbustaden.

Iflg. repr. fra Statens kornforretning, Franck Hauger (1973) er dette den einaste i Sogn og Fjordane Statens Kornforretning har flytt eller sett i stand (årsm.).

I 2002 vart kvernhuset flytt til museumsområdet.

Oppføring 1836 (årstall i bygningen)

Eierskap

Flytting 1958

Flytting 2002

Gjenoppføring 2002